Những đặc trưng kiến trúc phố cổ Hội An người Việt nào cũng nên biết

Nhắc đến Hội An là nhắc tới một căn phố trầm mặc đơn sơ cổ kính và mộc mạc. Nhắc đến Hội An là nhắc tới một không gian kiến trúc phố cổ đầy xao xuyến và rung động bởi những đường nét mềm mại dung dị đáng lưu chân. Vậy điều gì làm nên sức hấp dẫn điều gì tạo nên những nét hấp dẫn, điều gì tạo nên sức quyến rũ của kiến trúc phố cổ Hội An với các du khách đến vậy, hãy cùng theo chân tôi tìm hiểu những đặc trưng kiến trúc phố cổ Hội An qua bao năm tháng tồn tại cùng thời gian nhé!

TỔNG QUAN KIẾN TRÚC PHỐ CỔ HỘI AN QUA CÁC THỜI KÌ

Trải qua những thăng trầm lịch sử điều đâu tiên khi nhắc tới phố cổ Hội An là nhắc tới một bề dài lịch sử của phố cổ Hội An, là nhắc tới một bề dày kiên cường trường tồn qua bao thời kì lịch sử vẫn vững vàng hiên ngang tồn tại cùng đất Việt.

Được xây dựng phát triển từ khá sớm trong một khoảng thời gian đất nước đầy biến động với những biến cố lịch sử trong nước và quốc tế đầy hỗn loạn. Tuy nhiên đây cũng là thời kì đất nước chuyển mình với hình thức trao đổi buôn bán trên các thị cảng, phát triển giao lưu buôn bán hợp tác với quốc tế trên nhiều phương diện mặt hàng. Và từ đây cũng đã hình thành nên những phố thị cảng cho người dân làm ăn buôn bán và lập nghiệp. Cũng vì đó vô tình tạo nên một phố cổ Hội An trầm mặc một di tích kiến trúc đáng tự hào của dân tộc Việt.

Chính những tác động từ lịch sử, sử ảnh hường nhiều kiểu nhiều nền văn hóa kiến trúc khác nhau, sức hút và tác động của văn hóa phương tây( điển hình là Pháp) về lối kiến trúc tân cổ điển cách điệu cầu kì. Cộng hưởng những văn hóa phương đông trường tồn với những ngôi nhà truyền thống mái ngói cổ xưa trầm mặc, tất cả đã hòa hợp tạo nên một tổng thể kiến trúc phố cổ Hội An đẹp tựa một “trốn bồng lai tiên cảnh” hoàn toàn có mối liên kết thống nhất với nhau như một thâm cung.

Có thể nói chính sự cộng hưởng du nhập hòa nhập nhiều nền kiến trúc khác nhau trong lịch sử  đã tạo nên một tổng thế đặc trưng kiên trúc phố cổ Hội An vô cùng đặc biệt khác biệt mà bất cứ ai cũng phải trầm trồ ngưỡng mộ.

 ĐẶC TRƯNG KIẾN TRÚC PHỐ CỔ HỘI AN

Thứ nhất đặc trưng kiến trúc phổ cổ Hội An trên phương diện cảnh quan

Không chỉ  nổi bật với bề dày lịch sử  cùng nhiều tác động từu nhiều nền kiến trúc khác nhau mà phố cổ Hội An còn đặc biệt và thơ mộng hơn khi toàn bộ phố cổ nằm tại địa thế tỉnh Quảng Nam- mảnh đất địa thế của những phong cảnh của những công trình kiến trúc đi vào lịch sử di sản văn hóa thế giới. Với địa thế nằm giữa Thành Phố Hội An nằm bên bờ sông Thu Bồn.

Với vị trí địa hình nằm giữa ngã ba sông vị trí thuận lợi cũng như đón gió đón nắng điều hòa khí hậu mát mẻ với địa thế này hoàn toàn có thể thích hợp để xây dựng một khu phố cảng giao lưu buôn bán, giao lưu văn hóa cùng các khu vực lân cận khu vực. Trong kiến trúc những địa điểm như vậy người ta thường gọi là địa thế tam thuận, rất thích hợp để xây dựng các công trình kiến trúc tổng hợp.

Cảnh quan trong phố cổ đẹp mộng mơ bình dị với hàng quán, sạp rau, hay những cuộc nói chuyện bán hàng, hoặc nhẹ nhàng ngắm hoàng hôn trên sông. Điều đặc biệt là rất tự nhiên chính sự tự nhiên ấy đã khiến bao khách du lịch bị hớp hồn bởi sự nhẹ nhàng bình dị ấy, sự bình dị đến sâu tận tâm hồn như được trở về với tuổi thơ.

Thứ hai là đặc trưng kiến trúc nhà ở 

Điều đầu tiên mỗi khi ta nhớ và nhắc tới kiến trúc phố cổ Hội An, để lại những kí ức đậm sâu đọng lại trong chúng ta chính là kiến trúc nhà ở phố cổ Hội An. Đúng với tên gọi mà người ta hay nhắc về nó phố cổ, những ngôi nhà ở đây đều cổ kính và có niên đại khá lâu đời mấy trăm năm trụ vững cùng thời gian, tất cả đã tạo nên một tổng thế phố cổ đẹp mắt chính là những ngôi nhà cổ đậm nét và bình dị.

Khu nhà cổ nằm trọn trong phường Minh An, diện tích vào khoảng 2 km², với những con đường ngắn và hẹp, có đoạn uốn lượn, chạy dọc ngang theo kiểu bàn cờ. Điều đặc biệt của những ngôi nhà trong phố cổ là những ngôi nhà mang những hình dạng hình dáng màu sắc tương đối giống nhau.

Về kết cấu mái: Hầu hết hệ thống mái của các ngôi nhà cổ sử dụng mái vì kèo gỗ truyền thống được lợp ngói âm dương hoặc mái ngỏi vẩy truyền thống làm nên đặc trưng của những căn nhà cổ này. Trong giai đoạn vài trăm về trước đây kiểu mái ngói thịnh hành và được ưa chuộng , và những gia đình gần thị cảng có điều kiện kinh tế phát triển khá giả mới đủ điều kiện để xây dựng những loại ngói này

+) Hệ mái ngói:

Hệ mái ngói của phố cổ Hội An cũng khá đặc biệt và mang những nét đặc trưng riêng, phần lớn là những mái ngói âm dương truyền thống pha chút trung cổ và mang âm sắc của đất nam thưở nào, một đặc trưng mái ngói thời phong kiến lớp vẩy ngũ hành thuận hòa âm dương của trời đất, trên thực tế Hội An từng là trốn kinh kì trốn hoa lệ được chăm chút bởi bàn tay tỉ mỉ cuẩ các kiến trúc sư tài hoa nhất  của đất nước. Mái ngói không những tô điểm nhịp nhàng bởi sự mượt mà đẹp mắt của những lớp ngói âm dương đều tăm tắp mà còn được tính toán theo thuật phong thủy âm dương ngũ hành hòa hợp tạo nên một sắc thái vô cùng riêng biệt của ngói âm dương.

Mái ngói là một đặc trưng phố cổ Hội An không đơn giản chỉ bởi vì nó lợp ngói gì? hay mang từ đâu tới nó tinh tế đến độ nào mà nó còn mang sắc thái riêng bởi sự đồng nhất hòa hợp giống nhau giữa các ngôi nhà với nhau tạo nên một khu phố cổ nhà cổ hàng trăm hàng chục nhà đều thống nhất trên một tổng thể như một. Đây là kiểu mái ngói thường được sử dụng trong những mẫu thiết kế nhà 2 tầng hiện nay.

+) Về hình dạng đường nét màu sắc:

Hình dạng kết cấu của những ngôi nhà cổ tại Hội An hiện tại đều là kết cấu nhà 2 tầng khung nhà giống mẫu nhà ống hẹp ở chiều ngang và chiều sâu thì khá dài. Kiểu mẫu thường thấy ở các mẫu nhà ống hiện đại tuy nhiên điều làm nên những đặc trưng của phố cổ Hội An chính là kiểu nhà ống nhưng khác biệt kết cấu nhà ống vuông vắn 3x3 hoặc 5x5 gian. Những đường nét không khô cứng như những ngôi nhà hiện đại .

Ảnh: Duy Hậu

THỨ BA ĐẶC TRƯNG KIẾN TRÚC PHỐ CỔ HỘI AN TRONG CÁC DI TÍCH LỊCH SỬ

Phố cổ Hội An từng là một trung tâm văn hóa lớn của phật giáo đàng trong cộng thêm là nơi giao lưu văn hóa giao lưu bản sắc giữa các vùng miền quốc gia với nhau nên di tích cũng như các công trình kiến trúc để lại cũng tương đối nhiều và trở thành những di tích xếp hạng quốc gia vậy chúng có gì đặc biệt và điều gì đã khiến chúng trở thành đặc trưng kiến trúc phố cổ Hội An.

Hệ thống di tích còn sót lại của phố cổ Hội An bao gồm chùa đền miếu, hội quán, nhà thờ tộc và công trình kiến trúc chùa Cầu. Được hình thành trong cùng vị trí địa lí cùng không gian và ở những thời điểm tương đối gần nhau nên kiến trúc phố cổ Hội An đều mang những đặc điểm tương đồng. Đặc trưng kiến trúc phổ cổ Hội An đặc biệt chính là bởi những di tích lịch sử trường tồn mãi cùng thời gian đến

+)Hệ mái ngói:

• Cấu trúc mái khá đa dạng và đều được quy tụ đều được thiết kế theo kiểu mái vòm cong lợp ngói âm dương tráng men sang trọng cầu kì kiểu cách và được chăm chút tỉ mỉ trên từng chi tiết.
• Vốn là thị cảng kinh đô sầm uất của đất nước nên việc đầu tư trong thiết kế là điều vô cùng dễ hiểu, cấu trúc mái cầu kì và cẩn thận từ thiết kế đến chất liệu sử dụng, với những loại gỗ quý hàng trăm năm tuổi vẫn giữa nguyên trạng thái và màu sắc cũng như vẻ đẹp của chúng.

+) Hệ thống cột nhà: Cột nhà chính là một trong những dấu ấn vô cùng đặc sắc trong kiến trúc cột to với trụ vững là những loại gỗ quý vận chuyển từ khu vực phía nam, mỗi công trình đền miếu chùa tùy vào diện tích mà sử dụng số lượng cột là bao nhiêu, ví dụ như với hội quán bao gồm 4 cột cửa và các cột bên trong, tất cả đều được xây dựng chắc chắn và từ các loại ghỗ quí nhất chất lượng nhất.

+) Đường nét hoa văn họa tiết: Có thể nói đường nét hoa văn chính là những điểm mạnh của các công trình kiến trúc di tích lịch sử đương thời, họa tiết rồng phượng cũng những chữ nho khắc sâu trong bảng các công trình kiến trúc về chân lí đời sống cuộc sống để lại những bài học chân thiện mỹ cho các thế hệ sau.

THỨ TƯ ĐẶC TRƯNG TRONG KHÔNG GIAN MỞ HẤP DẪN KHÁCH DU LỊCH CỦA PHỐ CỔ HỘI AN

Điều đặc biệt tạo nên một phố cổ Hội An không nhạt nhòa, mà mang một màu sắc mang một cá tính riêng chính với một lối kiến trúc một kết cấu không gian theo chiều mở một không gian hài hòa thoải mái cho bất cứ ai từng được cảm nhận nó. Mang vẻ yêu kiều của đất kinh kì kiêu sa lọng lẫy nhưng nó không quá sầm uất náo nhiệt khó chịu.

Nó êm đềm ngọt ngào và dễ chịu nó cho người ta cảm giác bình yên để nghỉ ngơi và tận hưởng. Với mục đích hướng tới những tối ưu về không gian sống các kiến trúc sư đã lựa chọn cho mình lối kết cấu kiến trúc không gian mở, thủy thổ hòa hợp- đất nước hài hòa những ngôi nhà được xây dựng bao quanh bởi nước trong veo của sông Thu Bồn hay chúng ta mỗi ngày có thể ngắm nhìn hoàng hôn ánh trên sông ngay tại các gác xép tầng 2 của phố cổ.

Kiến trúc không gian tạo nên đặc trưng kiến trúc phố cổ Hôi An chính là sự phân bố phân tầng phân khoảng cách giữa những ngôi nhà với nhau. Những ngôi nhà tại phố cổ khoảng không của chúng không quá nhiều vì mang thiết kế nhà ống đồng thời với bản chất là một đô thị nên nó cũng khá chật hẹp giữa khoảng cách các ngôi nhà với nhau.

Tuy nhiên khác với những nơi khác gây nên cảm giác khó chịu thị phố cổ Hội An lại mang đến cảm xúc ấm cúng và thanh bình. Không đơn thuần là nó sinh ra đã mạng lại cảm giác như vậy mà bởi nó được trang trí tô điểm thêm những chiếc đèn lồng đa màu sắc khắp phố phường. Chỉ là những chiếc đèn lồng bình thường tuy nhiên nó lại là chất xúc tác tạo nên một không gian vô cùng ấm cúng và bình yên khó quên. 

Sau một cuộc du ngoạn giữa tôi và bạn trong hành trình khám phá những đặc trưng trong kiến trúc phố cổ Hội An chắc hẳn bạn cũng là biết cũng như khám phá được vô vàn những điều thú vị trong đặc trưng kiến trúc phố cổ Hội An. Mong rằng một ngày gần nhất bạn có thể đến với Hội An cùng chiêm những những đặc sắc trong kiến trúc phố cổ và biết đâu đó nếu bạn là một kiến trúc sư có thể tìm thấy những ý tưởng mới để thiết kế ra những công trình mới.

Chúc các bạn tham quan vui vẻ vói buổi tham quan tìm hiểu du lịch kiến trúc Hội An nhé!

Nguồn tin: Angcovat.vn