Nghề đan võng ngô đồng, làm nhà tre ở Hội An trở thành di sản

Chiều 21.2, trao đổi với PV Thanh Niên, ông Nguyễn Văn Lanh, Phó chủ tịch UBND TP.Hội An (Quảng Nam), cho biết nghề đan võng ngô đồng, làm nhà tre, dừa đã được Bộ VH-TT-DL công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Nghề đan võng Cù Lao Chàm

Theo ông Lanh, danh hiệu di sản vừa được công nhận của nghề đan võng ngô đồng sẽ được tổ chức công bố chính thức vào dịp lễ hội mùa ngô hoa đồng đỏ gắn với 15 năm Khu dự trữ sinh quyển Cù Lao Chàm vào tháng 5 tới. Tương tự, nghề làm nhà tre, dừa Cẩm Thanh sẽ đón nhận danh hiệu di sản vào tháng 7 tới, gắn với 60 năm ngày đồng khởi Cẩm Thanh.

Cũng theo ông Lanh, việc công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với nghề đan võng ngô đồng, nghề làm nhà tre, dừa là một sự ghi nhận, tôn vinh nghề truyền thống, sự sáng tạo của cư dân địa phương trong việc tạo ra nghề và không ngừng đổi mới, sáng tạo, gìn giữ, lưu truyền, nhất là tạo nên những sản phẩm du lịch.

Các danh hiệu này cũng ghi nhận năng lượng sáng tạo của TP.Hội An đối với nghề thủ công, thể hiện hướng đi của thành phố là đúng đắn khi tham gia vào mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO.

"Đây là một cú hích, tạo sự phấn khởi để người dân cũng như chính quyền địa phương làm tốt hơn trong việc đẩy mạnh các hoạt động, kế hoạch, chương trình, dự án của thành phố sáng tạo chứ không riêng gì về du lịch", ông Lanh nói.

Nghề làm nhà tre, dừa ở Cẩm Thanh (xã Cẩm Thanh, TP.Hội An) phản ánh lịch sử hình thành, phát triển làng xã và các làng nghề, ngành nghề truyền thống ở xã Cẩm Thanh nói riêng và đô thị, thương cảng Hội An nói chung.

Rừa dừa Cẩm Thanh, Hội An

Dựa vào nguồn vật liệu sẵn có, cư dân địa phương đã sáng tạo trong việc gia công, lắp dựng nhà tre, dừa phù hợp với điều kiện, môi trường sống. Phương thức làm nhà tre, dừa mang đặc trưng riêng của vùng đất Hội An, không phải nơi nào cũng có được.

Sự tồn tại và phát triển của nghề làm nhà tre, dừa thể hiện khả năng thích ứng của người dân trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa; tạo cơ sở dữ liệu khoa học cho việc kiểm kê di sản văn hóa phi vật thể phục vụ công tác bảo vệ, phát huy di sản văn hóa nghề truyền thống tại Hội An. Nghề làm nhà tre, dừa ở Cẩm Thanh cũng đã hình thành nên một hệ thống tri thức dân gian đồ sộ trong quy trình khai thác, chế tác, lắp dựng, tiêu thụ…

Riêng đối với nghề đan võng ngô đồng xã đảo Tân Hiệp (Cù Lao Chàm, TP.Hội An) đã tồn tại và phát triển trong nhiều thế kỷ qua. Không chỉ mang giá trị vật chất, chiếc võng ngô đồng còn gắn liền với sự hình thành và phát triển của vùng đất Cù Lao Chàm, ẩn chứa những tâm tư, tình cảm của người dân xứ đảo.

Sản phẩm của nghề là kết quả của quá trình lao động và sáng tạo liên tục của cư dân nơi đây.

Trải qua quá trình tồn tại và phát triển lâu dài, những chiếc võng ngô đồng truyền thống đã trở thành sản phẩm văn hóa tiêu biểu, đặc trưng của đảo Cù Lao Chàm. Nghề đan võng ngô đồng truyền thống của cư dân Cù Lao Chàm là một dạng thức văn hóa dân gian, góp phần minh chứng cho sự tiếp cận, khai thác khá sớm nguồn tài nguyên rừng nhằm thích ứng với địa hình biển đảo của cộng đồng cư dân. Việc phát triển du lịch gắn với quảng bá, giới thiệu nghề đan võng ngô đồng trong thời gian gần đây là một hướng đi đúng đắn và phù hợp.

Báo Thanh niên