English
“Hội An là thành phố của những ngôi nhà cổ”, quả là không sai khi nhiều người nhận định như vậy. Trong lòng phố với diện tích chưa đầy 1km2 nhưng lại tập trung đến hơn 1.360 di tích. Và những ngôi nhà cổ chiếm số lượng nhiều nhất trong tổng số đó.
Kiến trúc nhà cổ Hội An xây dựng với nguyên liệu bằng gỗ là chủ đạo, theo kiểu nhà phố hình ống, hẹp bề ngang nhưng kéo dài về chiều sâu. Ngôi nhà được xây dựng với nhiều công năng kiến trúc khác nhau. Mặt tiền của ngôi nhà dành cho việc buôn bán, kinh doanh các mặt hàng như thuốc bắc, nông sản, tơ lụa vải vóc…Gian tiếp theo trong nhà là nếp nhà chính, với chức năng tiếp khách, thường những đồ vật quý giá sẽ bày trí ở đây. Giữa nếp nhà chính và nếp nhà phụ phía sau được nối bởi “khoảng nhà nối” - nơi uống rượu, ngâm thơ của gia chủ sau những giờ kinh doanh, buôn bán mệt nhọc.
Bên cạnh nếp nhà nối là khoảng sân trời đón gió và ánh sáng cho toàn bộ ngôi nhà, bởi nhà không có cửa sổ, tường liền tường, vách liền vách với nhau. Ở nếp nhà sau cùng, thường có một một cửa kéo “ròng rọc”, dùng để kéo hàng hóa dễ dàng lên tầng hai phòng khi mùa lụt, để nhanh chóng ứng phó với tình trạng lũ dâng cao diễn ra vào mùa mưa (thường là tháng 9,10 âm lịch) hàng năm trong phố cổ.
Những ngôi nhà phố kiến trúc hình ống tồn tại sừng sững qua lớp bụi mưa nắng của thời gian, của lũ lụt khắc nghiệt. Những mái ngói âm dương rêu phong, bên trong là sân trời đón gió và ánh sáng, tạo sự hài hòa giữa không gian sống và thiên nhiên, từ đó hình thành nên một nét đẹp tổng thể đến sống động.
Nhà cổ Hội An phân chia thành hai loại hình với hai công năng khác nhau. Thứ nhất là nhà buôn, thường tọa lạc ngay đường lớn, tiện lợi cho việc buôn bán hàng hóa, thông thương. Các nhà buôn nổi tiếng như Tấn Ký, Phùng Hưng, Đức An…
Nhà thờ tộc là một loại hình khác, thường nằm trong những kiệt phố nhỏ, nơi vắng vẻ và yên tĩnh, thích hợp cho việc thờ tự ông bà tổ tiên. Nhà thờ tộc được các vị quan lớn xây dựng để thờ tự, tưởng nhớ thế hệ đi trước của dòng họ. Nơi đây là một minh chứng của đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của người Việt Nam.
Tấn ký, Đức An, Phùng Hưng, Quân Thắng, nhà thờ tộc Trần, nhà thờ tộc Nguyễn Tường…là một trong số những ngôi nhà cổ đẹp nhất hiện nay tại Hội An và là điểm dừng chân hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước khi đến Hội An. Nhà cổ Tấn ký vinh hạnh đón tiếp những vị nguyên thủ quốc gia trong nước và quốc tế. Nhà cổ Đức An là ngôi nhà thường chọn làm điểm quay phim hấp dẫn…
Những ngôi nhà cổ hàng trăm năm tuổi với những mái ngói rêu phong, là một trong những nét đẹp cổ kính của thành phố này. Những dãy nhà tồn tại song song với bờ sông tạo nên vẻ đẹp như mơ như thơ của phố Hội sông Hoài.
Bộ phận Sự kiện, Trung tâm VH-TT&TT-TH Hội An
