Nếu đã đến Hội An mà chưa thưởng thức ẩm thực phố Hội thì thật là đáng tiếc. Cao lầu, mì Quảng, hến xào, bánh đập, bánh mì Phượng… bạn đã thưởng thức chưa? Và còn cả món bánh đặc biệt – bánh bao, bánh vạc. Du khách nước ngoài sau này hay gọi là white rose (hoa hồng trắng).
Tương truyền đây là món ăn ra đời trong quá trình học hỏi kỹ thuật làm bánh hấp cách thủy của người Hoa tại địa phương nhưng lại được biến tấu khác đi nhiều. Ông bà ngày trước không sử dụng bột mì mà dùng bột gạo, loại gạo ngon được trồng tại các cánh đồng vùng ven Hội An.
Lớp vỏ bánh bên ngoài làm từ bột gạo. Chọn loại gạo ngon, ngâm qua đêm rồi xay thành bột, nhào bột nhiều lần cho dẻo và dai. Hội An là vùng đất cửa sông, ven biển, ao hồ với nhiều tôm cá. Có những mùa thu hoạch tôm sông không biết làm gì cho hết, phải bán với giá mềm nên người dân dùng tôm xay nhuyễn cùng thịt heo để làm nhân bánh. Nhân được nặn thành từng viên tròn nhỏ. Hình dạng những chiếc bánh được nắn theo kiểu như cái vải thắt dây rút tiền của các cụ ngày xưa, nên được gọi là bánh bao.
Một biến tấu khác là dùng tôm bóc vỏ, lấy thịt tôm xắt nhỏ xào chung với giá đỗ và hành thơm để làm nhân cho món bánh quai vạc. Vì thế người ta hay gọi chung là bánh bao, bánh vạc – hai loại bánh thường dùng trong những ngày giỗ chạp, cúng kính ông bà, để tạo cho mâm cúng tổ tiên thêm phần sang trọng và đủ đầy.
Món bánh bao bánh vạc sau này còn được biến tấu theo cách chỉ hấp hơi chín và sau đó nấu món súp bông hồng trắng. Cách nấu cực kỳ đơn giản: hầm xương cho ngọt rồi bỏ những chiếc bánh vào nấu đến khi chín mềm thì tắt bếp.
Tương truyền tên gọi white rose của món bánh xuất hiện khi có du khách nước ngoài thưởng thức món bánh và hỏi tên, người trong nhà hàng bí quá, liên tưởng hình dáng chiếc bánh gần như bông hoa hồng, nên gọi nhanh là white rose. Để những chiếc bánh sau này giống hình hoa hồng, khi nặn, người ta nhấn rìa bánh thấp xuống và xòe ra, hơi khác so với hình dáng bao đựng tiền lúc ban đầu.
Hiện nay, chỉ một số gia đình ở phố Hội làm được món bánh đặc biệt này theo đúng vị nguyên bản. Đến Hội An, bạn sẽ được thưởng thức món bánh này ở một số nơi uy tín như nhà cổ Quân Thắng, nhà hàng Bông Hồng Trắng tại số 533 Hai Bà Trưng hoặc một số nhà hàng nổi tiếng tại đây.
Miếng bánh dẻo dai hòa quyện cùng với nhân tôm, giá đỗ ngọt thanh như tình người phố Hội, đậm sâu mà thuần hậu. Một lần về phố, bạn tranh thủ ghé qua những nơi quen thưởng thức tách cà phê để lắng nghe tâm hồn lên tiếng, thưởng thức một số món ăn đặc sản để quyến luyến và bâng khuâng bước đi chẳng đành…
Bộ phận Sự kiện, Trung tâm Văn hóa-Thể thao và Truyền thanh- Truyền hình Hội An